بررسی علل و علائم بزرگ شدن کلیه
انسان دارای دو کلیه است که هر کدام در یک طرف ستون فقرات در پایین‌ترین سطح قفسه سینه قرار دارد. عملکرد اصلی کلیه دفع مواد زائد و مایعات اضافی از بدن است که از راه ادرار از بدن خارج می‌شوند. تولید ادرار مراحل بسیار پیچیده‌ی دفع و بازجذب دارد. این فرایند برای حفظ تعادل پایدار بین مواد شیمیایی بدن ضروری است. در این مطلب از سایت مرکز رادیولوژی سرو سونوگرافی پستان اصفهان علل و علائم بزرگ شدن کلیه را مورد بررسی قرار دهیم.
کلیه ها مانند هر اندام دیگری، در معرض عارضه های گوناگونی قرار دارند که میتوانند به هر نحوی کلیه را دچار آسیب و اختلال کنند. زمانی که اندازه کلیه بیش از اندازه طبیعی آن شود گفته می‌شود که کلیه بزرگ شده است. معمولاً بزرگ شدن کلیه علامت بیماری یا اختلالات زمینه‌ای در کلیه‌ها است. بزرگ شدن کلیه می‌تواند دلایل مختلفی از جمله پس زدن ادرار داشته باشد. بزرگی کلیه قابل درمان و کوچک شدن است و در این صورت چگونگی انجام آن چیزی است که پزشک پس از تعیین دلیل این مشکل مشخص می کند.
علل بزرگ شدن کلیه
کلیه های بزرگ شده ممکن است مادرزادی باشند؛ اما این بیماری نادر است. برخی دیگر از دلایل بزرگ شدن کلیه ها عبارتند از:
هیدرونفروز
معمولاً بزرگ شدن کلیه ها به دلیل ابتلا به هیدرونفروز است. بیماری هیدرونفروز که در آن ادرار در کلیه های سالم به دلیل وجود سنگ های کلیوی، تومورها، فشارهای کیستی، چرخش کلیه و… از آن خارج نمی شوند. در این حالت تخلیه ادرار به درستی انجام نمی شود و بنابراین ادرار در کلیه ها محبوس می شود. احتباس ادرار باعث افزایش فشار درون کلیه ها می شود و لگن را بزرگ می کند. هر قسمت باریک یا مسدود شده در مجرای ادرار باعث ابتلا به هیدرونفروز می شود. یکی از علل بزرگی کلیه ها است.
سنگ کلیه
سنگ کلیه تجمع مواد معدنی و نمک سخت درون کلیه ها است. ایجاد سنگ کلیه درون کلیه ها باعث رشد کلیه ها شده و منجر به بزرگ شدن آنها می شود. افراد مبتلا به این بیماری از تکرر ادرار، سوزش ادرار، حالت تهوع، تب و درد کمر، درد شکم و درد پهلوها رنج می برند.
بیماری کلیه پلی کیستیک
بیماری کلیه پلی کیستیک یک اختلال ژنتیکی است که می تواند نسل به نسل به افراد خانواده منتقل شود. در این بیماری گروهی از کیست ها در یک یا دو کلیه شکل می گیرند. این کیسه های پر از مایع باعث رشد کلیه های شده و در نتیجه کلیه ها بزرگ تر از اندازه طبیعی خود می شوند. برخی دیگر از علائم کلیه پلی کیستیک شامل تورم غیر طبیعی، کمر درد، سر درد، تکرر ادرار و بالا رفتن فشار خون می شود.
گلومرولونفریت
گلومرونفریت نوعی بیماری کلیوی است که باعث التهاب حاد یا مزمن کلیه ها می شود. گلومرولی واحدهای کوچکی هستند که به عنوان فیلتر و جمع کننده مایع عمل می کنند. عفونت های باکتریایی و ویروسی مانند بیماری های ایمنی باعث می شوند که گلومرولی ها نتوانند عمل فیلتر مواد زائد در کلیه ها را انجام دهند. در نتیجه آب در کلیه ها محبوس شده و کلیه ها بزرگ می شوند.
نفریت حاد
در نفریت حاد، تورم زمانی که سطح یا داخل کلیه ها متورم شده باشد ایجاد می شود که می تواند باعث بزرگ شدن کلیه ها نیز شود.
نشانه های بزرگ شدن کلیه
کمر درد
با بزرگ شدن کلیه‌ها بر شکم و کمر فشار وارد می‌شود و به همین دلیل بیمار ممکن است در کمر، پهلوها و کمر خود احساس درد کند.
تورم
تورم زمانی اتفاق می‌افتد که مایعات در بدن محبوس شوند. با بزرگ شدن کلیه‌ها مایعات نمی‌توانند به درستی از بدن خارج شوند و در نتیجه مچ پا، شکم، پایین کمر و صورت متورم می‌شود. در صورت شدید بودن بیماری این تورم با درد همراه خواهد بود.
تغییرات ادرار
تولید ادرار یکی از اصلی‌ترین وظایف کلیه‌های سالم است؛ بنابراین تغییرات ادرار معمولاً اولین نگرانی ناشی از بزرگ شدن کلیه‌ها است. زمانی که کلیه‌ها نتوانند این کار را به درستی انجام دهند مقادیر زیادی مایع پس از مصرف الکل و کافئین در بدن باقی می‌ماند و باعث بزرگ شدن کلیه‌ها می‌شود. بیمار بیش از حد نرمال نیاز به ادرار کردن پیدا کرده و دچار تکرر ادرار می‌شود. تکرر ادرار و احساس نیاز به دفع فوری ادرار و بی اختیاری ادرار به خصوص در هنگام شب غالباً از نشانه‌های بزرگ شدن کلیه‌ها در مراحل اولیه این بیماری است.
سنگ‌های کلیه
سنگ کلیه می‌تواند هم نشانه و هم دلیل بزرگ شدن کلیه‌ها باشد. وجود سنگ کلیه احتمال بروز عفونت‌های کلیوی را افزایش داده و با کمر درد و درد پهلوها همراه است.
احساس خستگی و ضعف مفرط
به عنوان یکی از علائم شایع بزرگ شدن کلیه‌ها، احساس خستگی و ضعف مفرط می‌تواند سطح هوشیاری شما را به شدت کاهش دهد.