بررسی معنای afi در سونوگرافی بارداری
قصد داریم در مطلب امروز سایت مرکز رادیولوژی سرو سونوگرافی پستان اصفهان به بررسی معنای afi در سونوگرافی بارداری بپردازیم. زمانی که جنین در رحم است، در داخل کیسه ی آمنیوتیک قرار دارد. کیسه ی آمنیوتیک، فضای بسته ای است که از دو لایه غشایی (آمنیون و کرونیون) تشکیل شده است. جنین در داخل این دو غشا رشد کرده و شکل می گیرد که در داخل این کیسه مایعی به نام مایع آمنیوتیک قرار دارد. این مایع در ابتدا تنها شامل آب می شود که توسط بدن مادر تولید می شود؛ اما در ادامه این مایع شامل ادرار جنین نیز می شود.
چرا که جنین مایعات را می بلعد و سپس ادرار می کند. در حدود هفته ی بیستم بارداری مایع آمنیوتیک تنها شامل آب و ادرار نمی شود بلکه حاوی عناصر حیاتی برای جنین مانند مواد مغذی، هورمون ها و آنتی بادی های ضدعفونت نیز میبباشد. در برخی از موارد، این سیستم به خوبی کار نمی کند و ممکن است مایع آمنیوتیک دور جنین بیش از حد کم یا زیاد شود که این حالت مشکلاتی را ایجاد می کند.
تحت شرایط عادی، میزان مایع آمنیوتیک در هفته ی 34 تا 36 بارداری به بیشترین میزان خود یعنی حدود 800 میلی لیتر می رسد. این میزان در نزدیکی زایمان و هفته ی 40 بارداری کاهش یافته و به حدود 600 میلی لیتر می رسد. در برخی موارد، بروز مشکلی باعث می شود که میزان مایع آمنیوتیک جنین بیشتر یا کمتر از حد نرمال شود. اولیگوهیدروآمنیوس به وضعیتی گفته می شود که در آن مایع داخل رحمی یا همان مایع آمنیونیک کمتر از حد عادی است و پلی هیدروآمینوس (هیدرامنیوس یا اختلال مایع آمنیوتیک) حالتی است که رد آن مایع آمنیوتیک دور جنین بیش از اندازه است.
این مطلب را نیز مطالعه کنید: کاربردهای سونوگرافی داپلر تیروئید
پزشک برای بررسی این وضعیت، انجام سونوگرافی را تجویز می کند. پزشک در سونوگرافی، بزرگ ترین قسمت مایع آمنیوتیک، در چهار قسمت متفاوت از رحم را اندازه گیری می کند و سپس با جمع کردن اعداد به دست آمده شاخص مایع آمنیوتیک (AFI) را به دست می آورد تا مشخص شود میزان آب کیسه جنین در چه سطحی قرار دارد. اینکه حداقل و حداکثر تعداد AFI چه میزان باشد بستگی به جداول مورد استفاده و سن حاملگی دارد؛ ولی عدد 5 سانتی متر برای حداقل و 18 سانتی متر برای حداکثر مایع در سنین بالای 34 هفته میباشد.
وظایف afi
مایع آمنیوتیک، کیسه ی اطراف جنین را پر می کند و چندین نقش مهم دارد:
- ایجاد فضای امن برای جنین و جلوگیری از وارد شدن ضربه به جنین
- جلوگیری از وارد شدن فشار به بند ناف که موجب کاهش اکسیژن رسانی به جنین می شود.
- کمک به حفظ دمای ثابت در رحم
- کمک به حرکت آزادانه جنین در رحم برای رشد مناسب عضلات و استخوان های او
- کمک به رشد سیستم گوارشی و تنفسی نوزاد
تفسیر AFI در سونوگرافی بارداری
محدوده طبیعی حجم مایع آمنیوتیک در ماه های بارداری متفاوت است. مقدار طبیعی و غیر طبیعی مایع آمنیوتیک عبارتند از:
- AFI بین 5-25 سانتی متر: مایع طبیعی است.
- AFI کمتر از 5 سانتی متر: کمبود مایع آمنیوتیک (الیگوهیدرامنیوس) در نظر گرفته می شود.
- AFI بیشتر از 25 سانتی متر: افزایش مایع آمنیوتیک (پلی هیدرامنیوس) در نظر گرفته می شود.
پزشک با توجه به مدت بارداری، طبیعی یا غیر طبیعی بودن مقدار اندازه گیری شده در سونوگرافی را تشخیص میدهد.
کاربردهای سونوگرافی
از جمله کاربردهای سونوگرافی در تشخیص فرآیند بارداری عبارتند از:
- تعیین حاملگی و محل آن
- سن جنین
- چندقلویی
- جنسیت جنین
- سلامت اندام ها
- میزان مایع آمنیوتیک
- محل جفت
همچنین تعیین سن حاملگی با سنجش شاخص هایی نظیر طول فمور و قطر بین آهیانه ای، دور شکم و طول اسکاپولا و نیز مشاهده و بررسی حرکات جنین یا اعضای درونی آن از دیگر کاربردهای سونوگرافی به عنوان راهنمای زنان باردار است.
مرکز رادیولوژی سرو را روی نقشه بیابید
انواع روش های انجام سونوگرافی در بارداری
دو نوع اصلی سونوگرافی از جنین وجود دارد که شامل موارد زیر می باشد:
سونوگرافی ترانس واژینال
در این نوع سونوگرافی جنینی مبدل درون واژن قرار می گیرد تا امواج صوتی را ارسال نموده و بازتاب ها را جمع آوری کند. سونوگرافی های واژن اغلب در اوایل بارداری استفاده می شوند. همچنین در صورتی که سونوگرافی شکمی اطلاعات کافی را ارائه ندهد، ممکن است از این نوع سونوگرافی نیز استفاده شود.
سونو گرافی ترانس شکمی
این نوع تصویر برداری با حرکت دادن مبدل بر روی شکم انجام می شود. در طول سونوگرافی ترانس شکمی از جنین شما بر روی یک تخت قرار گرفته و باید شکم خود را در معرض دید قرار دهید، تکنسین یا سونوگرافیست ژل مخصوص را بر روی شکم شما اعمال می کند که باعث افزایش هدایت امواج صوتی و از بین بردن هوا بین پوست و مبدل می شود. سپس مبدل را بر روی شکم حرکت می دهد و امواج صوتی که از استخوان ها و سایر بافت ها منعکس می شود در مانیتور به تصاویر تبدیل می شوند.
نحوه آماده شدن برای سونوگرافی
بسته به نوع سونوگرافی ممکن است از مادر خواسته شود مقداری زیادی مایعات نوشیده و یا از ادرار کردن قبل از انجام این تست خودداری کند. در صورتی که پزشک برای شما سونوگرافی ترانس شکمی را تجویز نموده است بهتر است لباس گشادی بپوشید تا بتوانید شکم خود را به راحتی در معرض دید سونوگرافیست برای قرار دادن مبدل قرار دهید.
عوارض جانبی سونوگرافی در بارداری
از آنجایی که در سونوگرافی از اشعه استفاده نمی شود، یک روش امن و بی خطر است و برای مادر و جنین خطری ندارد.