بررسی کاربردهای رادیوگرافی قفسه سینه
قفسه سینه یک محفظه استخوانی-غضروفی قابل ارتجاع است که به شکل مخروط ناقص بوده و جایگاه قرارگیری قلب، ریهها، مری و نای است و از مهرهها، دندهها و جناغ سینه، تشکیل شدهاست. قفسه سینه قسمتی از تنه است که بین ریشه گردن و شکم قرار دارد که ساختمانهای مهمی مانند قلب و ریهها درون آن جای گرفتهاند. در ادامه این مطلب از سایت مرکز رادیولوژی سرو سونوگرافی پستان اصفهان کاربردهای رادیوگرافی قفسه سینه را مورد بررسی قرار می دهیم.
رادیولوژی قفسه سینه یک آزمایش رادیولوژی غیر آسیب زننده رایج است که تصویری از قفسه سینه و اندام های داخلی نشان می دهد. برای انجام این آزمایش، قفسه سینه در معرض تابش اشعه X قرار می گیرد و تصویری بر روی فیلم یا در رایانه دیجیتال تشکیل می شود. بسته به تراکم اعضا، هر عضو در حفره قفسه سینه درجات مختلف تابش را جذب می کند و سایه های مختلفی روی فیلم ایجاد می کند. به طور کلی، رادیولوژی قفسه سینه یک روش ساده، سریع، ارزان و نسبتاً بی ضرر است و حداقل خطر اشعه را دارد.
کاربرد رادیوگرافی قفسه سینه
عکسبرداری از قفسه سینه از رایج ترین عکس برداریها است. چنانچه پزشک مشکوک به بیماریهای قلبی یا ریوی شود، عکس برداری از قفسه سینه اولین مرحله ای است که تجویز می شود. عکسبرداری قفسه سینه میتواند نشان دهنده موارد زیر باشد:
اندازه و شکل قلب:
تغییر در اندازه و شکل قلب می تواند در نتیجه مشکلات مختلفی از جمله نارسایی قلبی، بیماریهای مادرزادی قلبی، وجود مایع درا طراف قلب افیوژن پریکارد، ونیز مشکلات یک یا چند دریچه قلب به وجود آید که با عکس برداری قابل تشخیص است.
وضعیت ریه:
عکسبرداری با اشعه x می تواند سرطان و یا عفونت موجود در ریه ها، حالتهای مزمن مثل آمفیزیم، فیبروز سیستیک و همچنین عوارض مربوط به آن را مشخص کند.
مشکلات ریه مرتبط با قلب:
عکس برداری از سینه میتواند تغییر و یا اختلال در ریه را که ریشه آن مشکلات قلبی است را نشان دهد. در اثر نارسایی قلبی ممکن است مایع در ریه جمع شود. (ادم ریه)
رگهای خونی:
از آنجایی که شکل رگهای بزرگ در نزدیکی قلب، آئورت، شریان ها ی ریوی و سیاهرگ در عکسبرداری سینه قابل مشاهده است، عکسبرداری از آنها ممکن است آنوریسم آئورت و سایر مشکلات رگهای خون و همچنین بیماری مادرزادی قلب را نشان دهد.
ذخایر کلسیم:
عکسبرداری از قفسه سینه می تواند کلسیم موجود در قلب و یا رگهای خونی را نشان دهد. وجود کلسیم در این مکان ها می تواند نشان دهنده آسیب دریچه های قلب، عروق کرونر عضله قلبیاکیسه محافظ که قلب را احاطه کرده، باشد. ذخایر کلسیم موجود در ریه احتمال دارد به دلیل عفونت درگذشته و یا بیماری های جدی باشد.
دستگاه تنظیم کننده ضربان قلب مصنوعی، دفیبریلاتور، کاتتر:
باطری قلبی و دفیبریلاتور (الکتروشوک) به قلب شما متصل می شوند تا از ضربان قلب و ریتم آن طبیعی اطمینان حاصل شود و کاتتر لوله کوچکی است که برای رساندن دارو و یا دیالیز استفاده می شود. عکسبرداری از قفسه سینه معمولاً پس از قرار گرفتن دستگاه های فوق به قلب گرفته می شود تا مطمئن شوند همه چیز در جای درست قرار گرفته است.
تغییرات پس از عمل:
معمولا ًعکس برداری از سینه پس از عمل جراحی مفید می باشد، مانند جراحی قلب، ریه، مری تا از بهبودی شما اطمینان حاصل شود. پزشک به خطوط و لوله هایی که در طول جراحی کار گذاشته شده اند نگاه می کند تا مطمئن شود هوا خارج نشود و یا مایعی جمع نشده باشده باشد.
مزایای رادیوگرافی قفسه سینه
- هیچگونه پرتویی در بدن بیمار پس از معاینه با اشعه X باقی نمی ماند.
- تجهیزات اشعه X نسبتاً ارزان است و در اتاق های اورژانس، مطب پزشک، مراکز مراقبت سرپایی، آسایشگاه ها و سایر مناطق وجود دارد، و این موضوع کار را برای بیماران و پزشکان راحت می کند.
- اشعه X معمولاً هیچ عارضه جانبی در محدوده تشخیصی معمولی ندارد.
- از آنجا که تصویربرداری با اشعه X سریع و آسان است. به ویژه در تشخیص و درمان اضطراری، مفید می باشد.
نحوه انجام رادیوگرافی قفسه سینه
تکنسین از فرد میخواهد جلوی سطحی که در مجاورت فیلم تصاویر را ثبت می کند بایستد. قسمت جلوی قفسه سینه نزدیک به سطح است. بخش دیگری از دستگاه که تابش اشعه را آزاد می کند، در پشت بیمار قرار می گیرد. در صورت مناسب بودن موقعیت، تکنسین ممکن است به بیمار توصیه کند نفس عمیقی بکشد و آن را نگه دارد و سپس با فعال کردن دستگاه (مشابه گرفتن عکس معمولی) تصویر گرفته شود. تصویر پس از چند ثانیه روی فیلم ضبط می شود. فیلم می تواند در عرض چند دقیقه آماده شود تا توسط پزشک بررسی شود.
آمادگی جهت رادیولوژی قفسه سینه
جهت حفاظت در برابر پرتوهای اشعه ایکس نوعی پیشبند سربی به بیمار داده میشود. باید هرگونه طلا و جواهراتی را که ممکن است در مسیر تصویر اشعه ایکس قرار بگیرد، از بدن خود خارج نمایید. همچنین دندانهای مصنوعی و عینک خود را دربیاورید. بهتر است بانوان باردار در معرض پرتوهای رادیوگرافی قرار نگیرند.
تفسیر رادیوگرافی قفسه سینه
تفسیر این تصاویر کاری تخصصی است که بر عهده رادیولوژیست و پزشک است. سایههای سیاه و سفید در این گرافی، بستگی به میزان اشعه جذب شده توسط هر عضو بر اساس ترکیب آن دارد. بخشهای استخوانی اشعه X بیشتری را جذب میکنند و بر روی فیلم، سفید ظاهر میشوند. اندامهای توخالی حاوی هوا، مانند ریهها، معمولاً تاریک به نظر میرسند.
معایب رادیولوژی قفسه سینه
با اینکه این رادیولوژی در تشخیص بیماریهایی که اشاره شد بسیار کاربردی و مفید است و جزء اولین آزمایشهای بالینی قرار دارد؛ اما دارای محدودیتهایی نیز میباشد. ممکن است برخی تودههای کوچک سرطانی در این تصاویر قابل تشخیص نباشند. لخته شدن خون در ریهها یا آمبولی ریوی نیز ممکن است در این تصویربرداری مشاهده نشود. با این حال این محدودیتها، چیزی از ارزش تشخیصی این روش کم نمیکند و مانع استفاده از رادیولوژی قفسه سینه در تشخیص زودهنگام بسیاری از مشکلات داخلی بدن نمیشود.
عوارض رادیولوژی قفسه سینه
مقدار تابش حاصل از اشعه ایکس بسیار پایین است. اگرچه مزیت این رادیوگرافی بیشتر از خطرات آن است، ممکن است یک پیشبند محافظ به شما داده شود. اگر باردار هستید یا احتمال میدهید باردار باشید، باید به پزشک اطلاع دهید. این فرآیند میتواند به روشهایی انجام شود که از شکم شما در برابر تابش محافظت گردد.
مطالب پیشنهادی:
آشنایی با انواع رادیولوژی دیجیتال