نحوه تشخیص سرطان پروستات با سونوگرافی ترانس رکتال
در این مطلب از سایت مرکز رادیولوژی سرو سونوگرافی پستان اصفهان تشخیص سرطان پروستات با سونوگرافی ترانس رکتال را مورد بررسی قرار میدهیم. پروستات یک غده به‌اندازه گردو است که دقیقاً در زیر مثانه قرار دارد. وقتی در چرخه تقسیم و تکثیر سلول‌های پروستات اختلال ایجاد شود، سلول‌ها بیش‌ازاندازه تولید می‌شوند. نمی‌توانند وظایف طبیعی خود را انجام دهند و اندازه غده پروستات افزایش می‌یابد. در این حالت سرطان پروستات ایجاد می‌شود که معمولاً به‌کندی رشد می‌کند. به‌طور کلی اگر سرطان ازجمله سرطان پروستات به‌موقع درمان نشود، می‌تواند رشد تهاجمی داشته باشد و به دیگر بافت‌ها حمله کند. تشخیص سرطان پروستات و درجه بندی آن، نقش اساسی در مراقب های بالینی بیمار دارد.
در برخی مواقع، ممکن است بیمار با وجود ابتلا به سرطان پروستات هیچ گونه علائم و نشانه ای را مشاهده نکند؛ بنابراین انجام معاینه و چکاب سالیانه برای مردان امری واجب و ضروری است. با انجام آزمایش هایی مانند سونوگرافی، سرطان پروستات تشخیص داده می شود و تشخیص زود هنگام این بیماری تأثیر بسزایی در روند درمان آن خواهد داشت. در تصویربرداری توسط سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویر از پروستات استفاده می شود. این روش به پزشک کمک می کند تا تشخیص دهد که آیا افزایش اندازه پروستات امری طبیعی است که بطور کلی مربوط به افزایش سن است یا نشانه هایی از سرطان پروستات می باشد. بهترین ابزار برای تشخیص زود هنگام این بیماری استفاده از سونوگرافی ترانس رکتال است.
در طی این سونوگرافی پروب از راه مقعد وارد بدن می شود و امواج اولتراسونیک به پروستات و بافت های اطراف آن تابانیده می شود و اندازه، وضعیت دقیق و تصویری واضح از پروستات را نشان می دهد. بعد از اینکه جواب سونوگرافی برای تشخیص سرطان پروستات آماده شد، پزشک با بررسی گزارش، ناهنجاری‌ها یا شرایط خاص پروستات را بررسی می‌کند و در صورت رؤیت تومورهای سرطانی، بافت‌های اضافی یا بزرگی پروستات بر اساس نقاط سفید رنگ متراکم روی عکس سونوگرافی، درباره درمان بیمار تصمیم می‌گیرد.
عوامل ایجاد سرطان پروستات
متخصصان مطمئن نیستند که چرا برخی سلول های غده پروستات سرطانی و بدخیم می شوند، به نظر می رسد ژنتیک در این امر نقش دارد. به عنوان مثال:
- اگر پدر، برادر یا پسرتان به این بیماری مبتلا باشد احتمال ابتلا به سرطان دو تا سه برابر بیشتر است.
- ژن های سرطانی جهش یافته سرطان پستان (BRCA2 و BRCA1) وسایر جهش‌های ژنی به تعداد کمی از سرطان های پروستات کمک می کنند.
عوامل خطر سرطان پروستات
در حالی که سرطان پروستات ممکن است در هر مردی رخ دهد، برخی عوامل خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. این عوامل خطر عبارتند از:
- سن بالای 50 سال یا بیشتر
- سابقه خانوادگی سرطان پروستات
- قومیت‌ها یا نژادهای خاص. به عنوان مثال، مردان آفریقایی آمریکایی بیشتر در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات هستند.
- چاقی
- تغییرات ژنتیکی
برخی از مطالعات سایر عوامل خطر مانند رژیم غذایی و قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی را هم نشان داده‌اند. اگرچه به طور کلی سرطان پروستات در مردان زیر 40 سال نادر است.
علائم سرطان پروستات
متأسفانه سرطان پروستات علائم زودرسی ندارد که به وسیله آنها بتوانیم به سرطان پروستات مشکوک شویم و در مراحل اولیه، آن را تشخیص دهیم. اطراف توده‌ی سرطانی هیچ عضو حساسی از بدن وجود ندارد که با بزرگ شدن توده‌ی سرطانی به آن فشار بیاید و باعث درد شود، به همین دلیل ممکن است بیماری حتی سال‌ها بدون علامت باقی بماند. از این رو چکاپ منظم مردان بالای ۴۵ سال با آزمایش خون یا شاید معاینه برای تشخیص زودهنگام بیماری از اهمیت خاصی برخوردار است. در برخی از بیماران ممکن است سرطان پروستات با علائم زیر همراه باشد. در صورت مشاهده آنها بهتر است به پزشک مراجعه کنیم:
- تکرر ادرار، به خصوص در شب
- سختی آغاز یا قطع دفع ادرار
- جریان ضعیف یا قطره قطره ادرار
- دفع دردناک یا سوزناک ادرار
- انزال دردناک
- وجود خون در ادرار یا مایع منی
- احساس فشار یا درد در مقعد
- درد یا سفتی در پایین کمر، لگن یا ران
انواع سرطان پروستات
تقریباً تمام موارد سرطان پروستات نوعی سرطان به نام آدنوکارسینوم است که در بافت غده پروستات رشد می‌کند. سایر انواع نادر سرطان که از پروستات منشأ می‌گیرند عبارتند از:
- کارسینوم سلول کوچک، مانند سرطان ریه
- تومورهای عصبی غدد درون ریز، مانند سرطان پانکراس
- کارسینوم‌های سلولی انتقالی، مانند سرطان کلیه
- سارکوم‌ها، مانند سرطان سلول‌های استخوانی
سرطان پروستات بر اساس سرعت رشد سلول‌ها نیز طبقه بندی می‌شود. دو نوع رشد دارد:
- تهاجمی، یا به سرعت در حال رشد
- غیر تهاجمی یا با رشد کند
- در سرطان تهاجمی، تومور می‌تواند بیش از حد رشد کند و به سایر نواحی بدن مانند استخوان‌ها گسترش یابد و به سرطان متاستاتیک تبدیل شود.
عوارض سونوگرافی ترانس رکتال
- مقداری خونریزی پس از انجام تست ترانس رکتال کاملاً طبیعی است.
- در محلی که بیوپسی از آن انجام گرفته است، ممکن است تا چند روز حس درد پدید آید.
- وجود خون در ادرار ، مدفوع و مایع منی تا چندین هفته پس از آزمایش
- تورم در بافت پروستات
هزینه سونوگرافی ترانس رکتال
هزینه سونوگرافی با توجه به نوع بیمه، نوع کالای مصرفی و … تعیین می گردد.