نحوه تشخیص و درمان بیماری گریوز چگونه است؟
برای تشخیص بیماری گریوز، پزشک ابتدا معاینه بدنی انجام می‌دهد و علائم و نشانه‌های بیماری گریوز را بررسی می‌کند؛ همچنین در مورد سابقه بیماری‌های پزشکی و خانوادگی سوال می‌پرسد. پزشک همچنین ممکن است آزمایشات زیر را درخواست کند:
- آزمایش خون برای بررسی سطح هورمون تحریک‌کننده تیروئید (TSH) که از هورمون هیپوفیز ترشح می‌شود و سطح هورمون‌های تیروئید را تعیین می‌کند. در افراد مبتلا به بیماری گریوز معمولاً سطح TSH پایین‌تر از حد طبیعی و هورمون‌های تیروئید بالاتر است.
- اندازه گیری سطح آنتی‌بادی مسوول ایجاد بیماری گریوز
- اسکن ید رادیواکتیو. بدن برای تولید هورمون‌های تیروئید به ید نیاز دارد. با دادن مقدار کمی ید رادیواکتیو و بعداً اندازه گیری مقدار آن در غده تیروئید با دوربین اسکن ویژه، پزشک می‌تواند میزان جذب ید توسط غده تیروئید را تعیین کند.
- سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای تولید تصاویر ساختارهای داخل بدن استفاده می‌کند و بزرگ شدن غده تیروئید را نشان دهد. این آزمایش در افرادی که نمی‌توانند اسکن ید رادیواکتیو انجام دهند، مانند زنان باردار بسیار مفید است.
- آزمایشات تصویربرداری. اگر تشخیص بیماری گریوز از طریق ارزیابی بالینی مشخص نباشد، ممکن است پزشک آزمایشات تصویربرداری ویژه‌ای مانند سی‌تی‌اسکن یا MRI را تجویز کند.
درمان بیماری گریوز
اهداف درمانی برای بیماری گریوز شامل جلوگیری از تولید بیش از حد هورمون‌های تیروئید و تأثیر آن بر بدن است. برخی از درمان‌ها عبارتند از:
ید درمانی رادیواکتیو
با این روش درمانی، مصرف ید رادیواکتیو از طریق دهان توصیه می‌شود. از آنجا که تیروئید برای تولید هورمون‌ها به ید احتیاج دارد، غده تیروئید، رادیو ید را به سلول‌های تیروئیدی می‌برد و تابش ید با گذشت زمان سلول‌های تیروئید پرکار را از بین می‌برد. این باعث کوچک شدن غده تیروئید می‌شود و علائم به تدریج، معمولاً طی چند هفته تا چند ماه، کاهش می‌یابد.
رادیو ید درمانی ممکن است خطر بروز علائم جدید یا بدتر شدن علائم چشمی گریوز را افزایش دهد. این عارضه جانبی معمولاً خفیف و موقتی است، اما اگر از قبل عوارض متوسط یا شدید چشمی داشته باشید، ممکن است این درمان توصیه نشود. سایر عوارض جانبی ممکن است شامل حساسیت در ناحیه گردن و افزایش موقتی هورمون‌های تیروئید باشد. رادیو ید درمانی برای معالجه زنان باردار یا زنان شیرده استفاده نمی‌شود. از آنجا که این روش درمانی باعث کاهش فعالیت غده تیروئید می‌شود، در آینده برای تأمین مقادیر طبیعی هورمون تیروئید در بدن به درمان نیاز خواهید داشت.
داروهای ضد تیروئید
داروهای ضد تیروئید در استفاده از ید برای تولید هورمون‌ها توسط سلول‌های تیروئید تداخل ایجاد می‌کنند. این داروها شامل پروپیلتیوراسیل و متی‌مازول هستند.
هنگامی که این دو دارو به تنهایی و بدون سایر روش‌های درمانی استفاده شوند، ممکن است در آینده تیروئید مجددا پرکار شود. مصرف بیش از یک سال از این دو دارو معمولا” نتایج طولانی‌مدت بهتری دارد. داروهای ضد تیروئید همچنین ممکن است قبل یا بعد از رادیو ید درمانی به عنوان درمان مکمل استفاده شود.
عوارض جانبی هر دو دارو شامل بثورات پوستی، درد مفاصل، نارسایی کبدی و کاهش گلبول‌های سفید خون است.
داروهای مسدود‌کننده گیرنده بتا
این داروها مانع تولید هورمون‌های تیروئید نمی‌شوند، اما موجب تسکین بعضی علائم بیماری ناشی از تأثیر هورمون‌ها بر بدن مانند ضربان نامنظم قلب، لرزش، اضطراب یا تحریک‌پذیری، عدم تحمل گرما، تعریق، اسهال و ضعف عضلانی را می‌گیرند. برخی از این داروها عبارتند از: پروپرانولول، آتنولول، متوپرولول و …
مسدود‌کننده‌های بتا اغلب برای افراد مبتلا به آسم تجویز نمی‌شوند زیرا این داروها ممکن است حمله آسم را تحریک کنند. این داروها همچنین ممکن است مدیریت دیابت را پیچیده کنند.
عمل جراحی
جراحی برای برداشتن تمام یا بخشی از تیروئید (تیروئیدکتومی یا تیروئیدکتومی ساب توتال) نیز برای درمان بیماری گریوز گزینه مناسبی است. بعد از جراحی، به احتمال زیاد برای تأمین مقادیر طبیعی هورمون‌های تیروئید در بدن باید مادام‌العمر از داروهای تیروئید استفاده شود. عوارض احتمالی این جراحی شامل آسیب احتمالی تارهای صوتی و غدد پاراتیروئید است.