اسکولیوز عصبی عضلانی
اسکولیوز وضعیتی است که باعث انحنای ستون فقرات به پهلو می شود. اسکولیوزعصبی عضلانی (NMS) نوعی از اسکولیوز است که می تواند در کودکانی رخ دهد که دارای شرایط پزشکی هستند که توانایی آنها را برای کنترل عضلات حمایت کننده از ستون فقرات مختل می کند. بیماری های شایع پزشکی مرتبط با NMS شامل دیستروفی عضلانی، فلج مغزی و اسپینا بیفیدا است.
اسکولیوز باعث می‌شود که استخوان‌های کوچک ستون فقرات کج شده ویا بچرخند، به‌طوری‌که به جای یک خط مستقیم در وسط پشت، ستون فقرات بیشتر شبیه حرف «C» یا «S» به نظر می‌رسد. از آنجایی که کودکان مبتلا به NMS علاوه بر انحنای ستون فقرات، می‌توانند طیف وسیعی از مشکلات پزشکی را نیز داشته باشند، درمان شامل تیمی از پزشکان و متخصصان سلامت از تخصص‌های مختلف پزشکی است که برای ارائه مراقبت‌ها با یکدیگر همکاری می‌کنند. در بسیاری از موارد NMS، جراحی برای اصلاح انحنا و تثبیت ستون فقرات مورد نیاز است.
انواع اسکولیوز عصبی عضلانی
NMS تنها یکی از انواع اسکولیوز است که می تواند کودکان و نوجوانان را تحت تاثیر قرار دهد. انواع اصلی دیگر عبارتند از:
- اسکولیوز ایدیوپاتیک: این شایع ترین نوع اسکولیوز است و اغلب در کودکان زمانی که به بلوغ می رسند ظاهر می شود. ایدیوپاتیک به این معنی است که علت دقیق بیماری مشخص نیست.
- اسکولیوز مادرزادی: این نوع اسکولیوز قبل از تولد ایجاد می شود. نوزادان مبتلا به اسکولیوز مادرزادی ممکن است استخوان های ستون فقرات داشته باشند که به طور کامل شکل نگرفته یا به هم جوش خورده باشند.
در همه انواع اسکولیوز یا انحراف ستون فقرات، انحنای ستون فقرات اغلب در دوره های رشد سریع، مانند نوجوانی، بزرگتر و قابل توجه تر می شود. منحنی‌های اسکولیوز ایدیوپاتیک و مادرزادی معمولاً بخش‌های محدودی از ستون فقرات را تحت تأثیر قرار می‌دهند و وقتی نوجوانی بالغ می‌شود، پیشرفت نمی‌کند. در مقابل، انحنای ستون فقرات NMS اغلب در سنین پایین‌تر از اسکولیوز ایدیوپاتیک ایجاد می‌شود. این منحنی ها معمولاً طولانی هستند و کل ستون فقرات را درگیر می کنند. علاوه بر این، منحنی‌های NMS با سرعت بیشتری پیشرفت می‌کنند و ممکن است حتی در بزرگسالی بدتر شوند.
آناتومی طبیعی ستون فقرات و انحنای ستون فقرات
به جای یک خط مستقیم در پایین کمر، ستون فقرات با انحنای اسکولیوز. (سمت چپ) آناتومی طبیعی ستون فقرات. (راست) اسکولیوز می تواند ستون فقرات را بیشتر شبیه حروف “C” یا “S” کند. انحنای عصبی عضلانی ستون فقرات به طور معمول طولانی است و کل ستون فقرات را درگیر می کند.
صفحه ی رسمی اینستاگرام رادیولوژی سرو (سونوگرافی پستان اصفهان) را دنبال کنید.
علت اسکولیوز عصبی عضلانی چیست؟
NMS توسط یک بیماری زمینه ای ایجاد می شود که بر سیستم عصبی یا سیستم عضلانی بدن تأثیر می گذارد یا ترکیبی از هر دو.
اگرچه همه کودکان مبتلا به بیماری‌های عصبی عضلانی به NMS مبتلا نمی‌شوند، اما در کودکانی که از ویلچر استفاده می‌کنند شایع است. در برخی از بیماری‌های عصبی-عضلانی، کودک ممکن است در جوانی بتواند راه برود، اما ممکن است در دوران نوجوانی نیاز به استفاده از ویلچر داشته باشد. از آنجایی که دوره نوجوانی اغلب با یک جهش رشد بزرگ همزمان می شود، این زمانی است که این کودکان در معرض بیشترین خطر برای ایجاد NMS یا داشتن یک منحنی پیشرفت هستند.
احتمال اینکه یک کودک دچار NMS شود به میزان درگیری عصب و عضله مرتبط با وضعیت عصبی عضلانی آنها مربوط می شود.
علائم اسکولیوز عصبی عضلانی
علائم NMS در کودکانی که قادر به راه رفتن هستند مشابه علائم کودکان مبتلا به اسکولیوز ایدیوپاتیک است:
- شانه های کج و ناهموار، با یک تیغه شانه که بیشتر از دیگری بیرون زده است
- دنده های برجسته در یک طرف
- دور کمر ناهموار
- یک لگن بالاتر از دیگری
برای کودکانی که از ویلچر استفاده می‌کنند، انحنای ستون فقرات ممکن است باعث تغییرات ظاهری مانند آنچه در بالا توضیح داده شد، شود. و همچنین تغییراتی که می‌تواند عملکرد روزانه آنها را مختل کند:
- خم شدن یا خم شدن بیشتر به یک طرف
- لگن کج شده
- بدتر شدن توانایی نشستن و نیاز به استفاده از دست ها و بازوها برای تکیه گاه نشستن
- زخم های فشاری که به دلیل کج شدن لگن و عدم تعادل کلی ایجاد می شوند
این تغییرات می تواند بیشتر مانع استقلال کودک شود و فعالیت های روزانه مانند لباس پوشیدن و غذا خوردن را دشوارتر کند.
علاوه بر این، کودکان مبتلا به NMS ممکن است انواع دیگری از انحنای ستون فقرات، مانند کیفوز (قوز) یا لوردوز (swayback) داشته باشند. انحناهای بزرگتر اسکولیوز در قسمت فوقانی کمر یا انحناهای هایپرلوردوز (نوسان بیش از حد) ممکن است فضای قفسه سینه را برای ریه ها کاهش دهد و باعث مشکلات تنفسی شود.
تشخیص اسکولیوز عصبی عضلانی
قبل از معاینه فیزیکی، پزشک کودک شما در مورد سوابق خانوادگی و پزشکی و سلامت کلی فرزند شما، از جمله اینکه چه علائمی وجود دارد و چه زمانی شروع شده است، صحبت خواهد کرد. در طول معاینه فیزیکی، پزشک کمر و ستون فقرات فرزندتان را از نزدیک بررسی می کند. علاوه بر این، آنها هرگونه مشکل در تعادل نشستن، تحلیل پوست یا عملکرد روزانه را ارزیابی خواهند کرد.
- تست های تصویربرداری : آزمایش های تصویربرداری به پزشکان کمک می کند تا شدت NMS کودک شما را ارزیابی کنند.
- اشعه ایکس: اشعه ایکس تصاویر واضحی از ساختارهای متراکم مانند استخوان ارائه می دهد. اشعه ایکس به پزشک کودک شما این امکان را می دهد که محل انحنای ستون فقرات را ببیند و میزان انحنا را اندازه گیری کند.
- اسکن تصویربرداری رزونانس مغناطیسی(MRI): اسکن MRI تصاویر واضحی از بافت های نرم ارائه می دهد و به پزشک کودک شما کمک می کند تا سلامت نخاع را ارزیابی کند.
صفحه ی رسمی اینستاگرام رادیولوژی سرو (سونوگرافی پستان اصفهان) را دنبال کنید.
جهت تماس با رادیولوژی و سونوگرافی تشخیصی سرو اینجا کلیک کنید.
مطالب پیشنهادی رادیولوژی و سونوگرافی تشخیصی سرو-دکتر نینا زاهدی نژاد (سونوگرافی پستان اصفهان):
انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) و تشخیص آن